فارماکولوژی: داروهای ضد انگل
1- داروهای ضد مالاریا: کلوروکین، کینین، مفلوکین، پریماکین، پریمتامین، پروگوانیل و سولفادوکسین.
2- داروهای ضد آمیب: الف- آمیب کش مجرایی: دیلوکسانید، یدوکینول و پارومومایسین.
ب- آمیب کش بافتی: مترونیدازول، امتین، کلروکین و تتراسیکلین.
3- داروهای ضد پنوموسیتوز: پنتامیدین، پریمتامین-سولفادیازین و آتوواکون.
4- داروهای ضد توکسوپلاسموز: پریمتامین-سولفادیازین، پریمتامین-کلیندامایسین، تری متوپریم-سولفامتوکسازول.
5- داروهای ضد کرمهای گرد(نماتودها که شامل کرمک، کرم قلابدار، آسکاریس و استرونژیلوئیدیز هستند): آلبندازول، مبندازول، تیابندازول، پیرانتل پاموات، ایورمکتین، پیپرازین و دی اتیل کاربامازین.
6- داروهای ضد فلوک(ترماتود): پرازی کوانتل، بیتیونول، متریفونات و اکسامنیکین.
7- داروهای ضد کرمهای نواری(سستودها که شامل تنیاها، اکینوکوکوسها و دیفیلوبوتریوم می باشد): نیکلوزامید
نام دارو |
مکانیسم |
عارضه |
کلروکین |
مانع پلیمریزه شدن هِم می شود. تغییر PH داخل سلولی نیز می دهد. |
رتینوپاتی، پسیکوز، اختلال شنوایی و پورفیری حاد |
کینین |
مانع جدا شدن DNA برای نسخه برداری می شود. |
سنکونیسم(علایم وستیبولار)، اختلال هدایت قلبی، تب آب سیاه به دلیل همولیز |
پریماکین |
اکسید کننده سلولی |
همولیز و مت هموگلوبینمی |
امتین |
مهار سنتز پروتئین با مهار حرکت ریبوزوم در طول RNA |
آریتمی و CHF |
پنتامیدین |
ناشناخته |
اگر تزریقی مصرف شود افت فشار، هیپوگلیسمی، آنمی، نوتروپنی، هپاتیت و پانکراتیت می دهد. |
آتوواکون |
مهار انتقال الکترون در میتوکندری و اختلال متابولیسم فولات |
اختلال در آزمایشات عملکرد کبد |
پرازی کوانتل |
افزایش نفوذپذیری غشا به کلسیم و ایجاد انقباض و فلج کرم |
- |
نیکلوزامید |
مهار فسفوریلاسیون اکسیداتیو یا مهار ATPase |
- |
نکته: مکانیسم آلبندازول، مبندازول و تیابندازول: مهار مونتاژ میکروتوبول و مهار برداشت گلوکز.
مکانیسم پیرانتل پاموات، لوامیزول و دی اتیل کاربامازین: فلج انگل از طریق تحریک گیرنده های نیکوتینی عضله.
مکانیسم ایورمکتین و پیپرازین: فلج انگل از طریق تحریک گیرنده های GABA.
نکته: داروی انتخابی سستودها و سیستی سرکوز غیر چشمی پرازی کوانتل است. اما در سیستی سرکوز چشمی ممنوع است.
نکته: نیکلوزامید نیز داروی انتخابی سستود است بجز سیستی سرکوز و کیست هیداتید.
نکته: داروی انتخابی کیست هیداتید(اکینوکوکوس) و سیستی سرکوز چشمی آلبندازول است.
نکته: داروی انتخابی پنوموسیتوز تری متوپریم-سولفامتوکسازول است.
نکته: مبندازول در بارداری و پیپرازین در تشنج ممنوع است.
نکته: پریماکین اثر شیزونتوسید خونی ندارد ولی اثر شیزونتوسید بافتی و گامتوسید دارد.